door

Mehrnaz Tajik

Succesvol variëren met spelinloop

Ouders en kinderen uit verschillende culturen de kans bieden om te verbinden

“Een moeder uit Eritrea begint te stralen wanneer ze de steentjes op tafel ziet. Normaliter blijft zij tijdens de inloop achter haar dochter staan en kijkt toe wat er gebeurt. Nu gaat zij naast haar dochter zitten en begint samen met haar te spelen. Eerst worden stenen verzameld en bij elkaar gelegd, later maken ze samen patronen. Zo waren alle ouders enthousiast en met betrokkenheid met de kinderen aan het spelen”

Amanda en haar collega organiseerden een verbindende spelinloop. De spelinloop is een verlengd brengmoment waarbij ouders in de groep met hun kind mogen spelen. Het doel van de spelinloop is om ouders beter te leren kennen en eventueel om ouders tips te geven hoe de ontwikkeling van hun kind te ondersteunen. Maar hoe organiseer je een geslaagde spelinloop? Met deze tips kun je de spelinloop aangrijpen om ouders en hun kinderen aan het spelen te krijgen en met elkaar in verbinding te brengen.

Een voorbeeld uit de praktijk van Amanda: ‘Spelen met steentjes’

Amanda Dietrich: ‘Onze groep ouders is heel divers. Ik wilde de spelinloop vormgeven die voor de kinderen als hun ouders herkenbaar, uitnodigend en verbindend is. Ik vroeg me af: Wat roept bij iedereen herkenning op en waarmee kun je overal ter wereld spelen? Kiezelsteentjes! Bijna iedereen in bijna elke cultuur heeft wel eens met kiezelsteentjes gespeeld om er bijvoorbeeld mee te bikkelen, te tellen, mandala’s te maken of Kalaha te spelen (Afrikaans damspel). Ouders kunnen door herkenbaar materiaal hun eigen spel en creativiteit laten zien en op eigen wijze met de kinderen spelen.

Ik vertel de ouders en de kinderen dat er stenen op tafel liggen, omdat dat de creativiteit van de kinderen uitlokt. Tijdens het spel kijk ik toe en verwoord ik voor de ouders het spelgedrag van de kinderen. Daarnaast vraag ik ouders via het spel van hun kind naar hun eigen spel van vroeger. Er waren ouders voor wie het spelen met de steentjes jeugdherinneringen opriep. Een moeder begint te vertellen over haar jeugd en haar spel in Turkije. Enthousiast legt ze mij de regels van het bikkelspel uit en doet het voor. Hierop haken de andere moeders in. De onderlinge (h)erkenning en uitwisseling tussen ouders en kinderen vond ik ontzettend mooi om te zien en is mij het meest bijgebleven.’

Vier tips van Amanda:

1. Leg uit waarom je voor dit materiaal kiest. Zo kan spelen met ‘open’ materialen goed zijn voor de creativiteit en denkontwikkeling van de kinderen.
2. Door te verwoorden wat je ziet creëer je voor het kind verdieping van het spel en geef je de ouders betekenis aan de spelhandelingen.
3. Spreek het uit wanneer je de creativiteit van de ouders en de kinderen de ruimte wilt geven, zodat ouders weten wat van hen verwacht wordt.
4. Kies herkenbaar materiaal. Ook materiaal uit het dagelijks leven kan verrassende, mooie momenten opleveren. Amanda: ‘Zo heb ik bij een thema over kleding een keer de tafel vol gelegd met allerlei kleuren en formaten sokken. Een vader wist een sok binnen no time te veranderen in een loerende boa constrictor die onverwachte aanvallen deed. Zijn zoon en de andere kinderen vonden het geweldig. Zo leuk om te zien! Het brengt jouzelf ook weer op nieuwe ideeën.’

Past jouw doel bij de ouders?

Het belangrijkste is dat je voor jezelf scherp hebt wat je doel is voor de spelinloop en dat doel ook communiceert naar de ouders. Vertel wat je wilt bereiken en waarom. Ga steeds na of jouw gestelde doel wel bij de ouders en kinderen past en pas het eventueel aan. Dit zijn mogelijke doelen van de spelinloop:

1. De eerste stap is dat een ouder zich vertrouwd, welkom en verbonden voelt. Organiseer informele bijeenkomsten, zoals een theemoment of kledingruilbeurs.
2. Wil je dat de ouder een beter beeld krijgt van de activiteiten op school of opvang? Dan kan het kind bijvoorbeeld iets aan de ouder laten zien wat het goed kan, welk spel hij het leukst vindt of wat hij heeft gemaakt.
3. Wil je aan de band tussen kind en ouder en tussen ouders werken, bied dan een spel aan dat iedereen kent. Bijvoorbeeld figuren maken met kiezels of een zing- en dansactiviteit.
4. Heeft een ouder behoefte aan spelbegeleidingstips? Dan kun je de ouder uitnodigen om een keer te kijken bij het voorlezen of een spel in de huishoek of bouwhoek. Of houd een spellendag.
5. Een andere manier is om ouders te vragen iets toe te voegen aan het thema dat op dat moment centraal staat. Dat kan echt een verrijking zijn voor de kinderen, de groep, de school en de andere ouders. Met handige ouders en kinderen kun je samen een prachtige fietsenmakerhoek maken bij het thema verkeer. Ook heeft iedere cultuur zijn eigen versjes, liedjes, sprookjes en muziek. Als je daar interesse in toont en gebruik van maakt, voelen ouders zich op een bijzondere manier gezien en je hebt nooit meer dezelfde invulling van een thema!

Bronnen

Bordewijk, A. Dries, H., Harding, M. en Visser, E. (2007). Ouderbetrokkenheid thuis: sleutel tot schoolsucces. Over de invloed van ouders op het schoolsucces van hun kind en de rol van (voor)schoolse voorzieningen. Velp: Spectrum, Centrum voor maatschappelijke ontwikkeling Gelderland.

Borgonovi, F. (2011). What parents can do to help their children succeed in school? PISA in focus. Parijs: OECD.

Endt-Meijling, M. (2012). Met nieuwe ogen. Werkboek voor de ontwikkeling van een transculturele attitude (4^e druk). Bussum: Uitgeverij Coutinho.

Van der Heijde, H., Kampman, L. en Bruin, K. (2016). Culturele diversiteit in de klas. Bussum: Uitgeverij Coutinho.

Pels, T (2010). Twee generaties Marokkaanse kleuters / Loubna en haar dochter Safa. Het Jonge Kind, jaargang 37 (10), pag 26 – 29.

Wally, T. (2016). Samen vooruit! Samenwerken met ouders van jonge kinderen in de VVE. Rotterdam: CED-groep.